کسی که مبارزه کند، ممکن است شکست بخورد، ولی آنکه مبارزه نکند، شکست خورده هست
برتولت برشت
ریواس و کنگر؛ هدیه‌های بهاری
شامگاه
مجموعه:خواص گیاهان و میوه ها
تاریخ:1394/02/18
ریواس
ریواس با طعم ترش و ساقه‌های خوش‌رنگ به همراه بهار می‌آید، با توجه به خواص فراوان این گیاه بهتراست جایی برای آن در برنامه غذایی‌تان فراهم کنید. ریواس گیاهی است از تیره ترشک‌ها که به‌طور وحشی در اطراف رودخانه‌ها رشد کرده و این روزها نیز توسط کشاورزان کشت می‌شود.
خواص غذایی ریواس
* ریواس حاوی مقدار زیادی کلسیم و پتاسیم است بنابراین می‌تواند به‌خوبی فشارخون را تعدیل کرده و به تنظیم آن کمک کند.
* ریواس تأثیر بسیار خوبی بر دستگاه گوارش دارد چراکه ترشحات اسیدی معده را تنظیم کرده و با تحریک ترشح نمک‌های صفرای در هضم و جذب چربی‌ها موثر است بنابراین افرادی که به ناراحتی روده و سوء جذب چربی دچار هستند جهت تأمین ویتامین‌های محلول در چربی و بهبود هضم و جذب چربی‌های مفید غذایی می‌توانند از ریواس کمک بگیرند.
* ریواس در تحریک ترشح انسولین از لوزالمعده موثر است و می‌تواند به تنظیم قند خون در بیماران دیابتی کمک کند به‌علاوه ریواس فیبر بالایی دارد و می‌تواند در تنظیم قند و چربی خون موثر باشد همچنین فیبر بالا و انرژی اندک ریواس می‌تواند بدون دریافت کالری اضافی احساس سیری ایجاد کرده و به کاهش وزن کمک کند.
در عصاره برگ کنگر ماده‌ای به نام سینارین وجود دارد که باعث کاهش سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید خون می‌شود، بنابراین مصرف کنگر در افراد دچار چربی خون بسیار مفید است
* اگر به یبوست مبتلا هستید بهتر است هفته‌ای دو تا سه بار ریواس مصرف کنید.
* ریواس و آب آن در درمان تب، بی‌اشتهایی و یرقان به کار می‌رود که بهتر است آب ریواس در ترکیب با آب هویج، کرفس، خیار و سیب مصرف شود.
* ریواس ویتامین C بالایی دارد و به ترمیم زخم‌ها کمک می‌کند بنابراین پس از عمل جراحی و یا سوختگی و هرگونه آسیب وارده به پوست و بافت‌های بدن بهتر است از ریواس کمک بگیرید، همچنین مصرف ریواس پس از جراحی‌های چشم و یا موارد ابتلا به کاتاراکت یا آب‌مروارید می‌تواند در تسریع بهبود چشم کمک‌کننده باشد.
* ریواس سرشار از انواع ترکیبات آنتی‌اکسیدان است که می‌تواند در پیشگیری از پیری، بیماری‌های قلبی عروقی، انواع سرطان و مقاومت بدن در برابر آلودگی هوا موثر باشد.
موارد پرهیز از مصرف ریواس
تا اینجا از خواص ریواس و دلایلی برای مصرف آن صحبت کردیم اما بعضی افراد باید از مصرف ریواس پرهیز کنند به‌عنوان‌مثال افرادی که به سنگ‌های کلیوی اگزالاته مبتلا هستند باید ریواس را از برنامه غذایی خود حذف کنند، همچنین مادران شیرده باید آگاه باشند که ممکن است مصرف ریواس توسط آنان در دوران شیردهی باعث اسهال در نوزادشان شود. اما درعین‌حال مصرف ریواس در کودکان برای رفع یبوست بسیار کمک‌کننده است.
کنگر بومی کشور اتیوپی است که در کشورهای مدیترانه، جزایر قناری و آمریکای جنوبی نیز کشت می‌شود. کنگر نیز از سبزیجات فصل بهار بوده که گیاهی است خودرو، و برگ‌هایی خاردار و ساقه‌هایی ضخیم شبیه به کرفس دارد. بر اساس طب سنتی اروپا، برگ‌های کنگر افزایش‌دهنده ادرار (دیورتیک) و محرک کلیه‌ها هستند، همچنین تحریک ترشح صفرا از کبد و انقباض کیسه صفرا از دیگر خواص این گیاه است. در ایران ماست و کنگر از پیش‌غذاهای محبوب بهار بوده و خورش کنگر نیز در فصل بهار قابل تهیه است.
خواص غذایی کنگر
* در عصاره برگ کنگر ماده‌ای به نام سینارین وجود دارد که باعث کاهش سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید خون می‌شود، بنابراین مصرف کنگر در افراد دچار چربی خون بسیار مفید است.
* اسید کافیئک از دیگر مواد موجود در کنگر است که در بازسازی کبد نقش بسیار موثری دارد و مصرف آن در افرادی که تحت عمل جراحی برداشت یا پیوند کبد قرار گرفته‌اند، بسیار کمک‌کننده است و در افرادی که به هر دلیل دچار آسیب‌های کبدی شده‌اند می‌تواند به‌عنوان ترمیم‌کننده کبد به کار رود.
* کنگر حاوی کربوهیدرات پیچیده غیرقابل‌هضمی به نام اینولین است که این ماده مسهل می‌باشد. همچنین اینولین موجود در کنگر، با افزایش باکتری‌های مفید و کاهش باکتری‌های مضر در روده بزرگ باعث بهبود سلامتی و پیشگیری از سرطان روده می‌شود.
ریواس در تحریک ترشح انسولین از لوزالمعده موثر است و می‌تواند به تنظیم قند خون در بیماران دیابتی کمک کند به‌علاوه ریواس فیبر بالایی دارد و می‌تواند در تنظیم قند و چربی خون موثر باشد همچنین فیبر بالا و انرژی اندک ریواس می‌تواند بدون دریافت کالری اضافی احساس سیری ایجاد کرده و به کاهش وزن کمک کند
* کنگر حاوی مقدار اندکی سدیم و مقدار زیادی پتاسیم است که می‌تواند در تعدیل فشارخون در افراد مبتلا به پرفشاری خون موثر باشد.
* سرگل‌های این گیاه باعث تقویت دستگاه گوارش می‌شود و به هضم مواد غذایی کمک می‌کند.
* ماده سینارین که در عصاره برگ کنگر وجود دارد، باعث کاهش کلسترول خون می‌شود. سینارین و ماده دیگری که به‌عنوان اسید کافئیک شناخته شده است، از کبد در برابر عفونت محافظت و به این عضو کمک می‌کند قسمت تخریب شده خود را از نو بسازد.
* عصاره برگ و ریشه کنگر برای جلوگیری از رسوب چربی در جداره رگ‌ها مفید است.
* از این گیاه برای درمان یرقان استفاده می‌شود.
* بی‌اشتهایی را برطرف می‌کند.
موارد پرهیز از مصرف کنگر
زنان باردار، کودکان و افراد مبتلابه بیماری‌های کبدی یا کلیوی بهتر است از مصرف کنگر پرهیز کنند. مصرف برگ‌های کنگر باعث انقباض کیسه صفرا می‌شود بنابراین افرادی که به سنگ کیسه صفرا مبتلا هستند، نباید کنگر مصرف کنند؛ چراکه افزایش انقباض کیسه صفرا منجر به انسداد مجاری و حتی پارگی کیسه صفرا می‌شود. همچنین کسانی که نسبت به کنگر یا ماده سینارین حساسیت دارند، باید از مصرف این گیاه خودداری کنند.
آرتیشو یا کنگر فرنگی نیز از گیاهان بهاری بوده و بومی منطقه مدیترانه است ولی در حال حاضر در بیشتر نقاط معتدل کشت می‌شود. برگ‌های این گیاه ساقه‌ای، پهن و دراز و مشابه برگ‌های کاهوست اما این برگ‌ها ضخیم و گوشتی هستند.
خواص غذایی آرتیشو یا کنگر فرنگی
آرتیشو ترشحات صفراوی را افزایش می‌دهد و با پیشگیری از تجمع چربی در کبد برای بیماران مبتلا به کبد چرب بسیار مفید است. کنگر فرنگی هم مانند کنگر در درمان تب موثر است و مصرف آن به بیماران رماتیسمی و افراد مبتلا به ورم روده جهت از بین بردن نفخ توصیه می‌شود. کنگر فرنگی دارای خاصیت پایین آورنده کلسترول خون است. کنگر فرنگی نیز مانند کنگر حاوی فیبر بالایی است بنابراین برای کاهش وزن، بهبود یبوست، تنظیم قند خون و تعدیل فشارخون بسیار مناسب است. مشاهده شده است که کنگر فرنگی در بهبود آسم و میگرن موثر است؛ همچنین در درمان اگزما و بیماری‌های پوستی تأثیر مثبتی داشته است.
منبع: تبیان
داستان
خواص گیاهان و میوه ها
زیبایی
مطالب روز کودک
سلامت
کسی که مبارزه کند، ممکن است شکست بخورد، ولی آنکه مبارزه نکند، شکست خورده هست
برتولت برشت
