مارتین لوترکینگ
میرزا از شاعران بزرگ دربار فتحعلیشاه و دربار محمدشاه و اوایل سلطنت ناصرالدین شاه بود.
او شاید اولین شاعر ایرانی است که به زبان فرانسه تسلط داشت و در ریاضیات، کلام، حکمت و منطق نیز استادی مسلم به شمار میرفت
163 سال پیش از این او چکامه بلند و غرّایی در مدح و ثنای امیر کبیر سروده و در وصف امیر، او را جانشین وزیر قبلی یعنی حاج میرزا آقاسی نامیده بود:
به جای ظالمی شقی، نشسته عالمی تقی/ که مؤمنان متقی کنند افتخارها.
ولی برخلاف مخدومان سابق، امیر کبیر که نه خریدار الفاظ پر طمطراق و تهی از معنی بود و نه معتاد به تملّق گوییهای خادمان، چنان برآشفت که در جا مستمری وی را قطع کرد و گفت: تو که تا دیروز مدح میرزا آقاسی می گفتی و امروز که او نیست ، ظالم شقی اش می خوانی و این بار مدح من می گویی!
او حاجی میرزا آقاسی را پیشتر “قلب گیتی”، “انسان کامل” و “خواجه دو جهان” خوانده بود!
در پی قطع مقرری شاعر متملق ، اعتضاد السلطنه وساطت کرد تا بلکه امیر کبیر او را ببخشد. امیرکبیر نیز از دیگر تخصص های میرزا جویا شد و وقتی دانست که او به زبان فرانسه تسلط دارد، برقراری حقوق میرزا را مشروط به ترجمه کتابی در زمینه فلاحت (کشاورزی) از زبان فرانسه به زبان فارسی کرد.
تاریخ گواهی می دهد میرزا ، پس از مغضوب و معزول شدن امیر کبیر در اشعارش از او به “خصم خانگی”و «اهرمن خو و بد گوهر» یاد کرد
منبع:http://www.dastanekootah.in
فلورانس اسکاول شین